Göz Sağlığı Özel Röportaj
PANDEMİ DÖNEMİNDE
GÖZ AMELİYATLARI ERTELENMEMELİ
Prof. Dr. İzzet Can
Türk Oftalmoloji Derneği Başkanı
BU DÖNEMDE GÖZ SAĞLIĞI PANDEMİYE KURBAN EDİLMEMELİ,
GÖZ KIRMA KUSURU BULUNAN KİŞİLER BAŞTA OLMAK ÜZERE YILLIK GÖZ KONTROLLERİ MUTLAKA DÜZENLİ OLARAK YAPILMALIDIR.
İHTİYAÇ DUYULAN GÖZ AMELİYATLARI İSE ERTELENMEMELİDİR
Pandemi Dönemi
F.L: Covid-19 pandemisi göz sağlığı alanını nasıl etkiledi?
Prof. Dr. İzzet Can: 2020 yılı daha önceden Dünya Sağlık Örgütü tarafından “Dünya Görme Yılı” olarak belirlenmişti. Aynı yılın başlarında hayatımıza giren Kovid-19 pandemisi sürecinde ise göz sağlığı ve göz hijyeni konusu her zamankinden daha fazla önem kazandı. Pandemi sürecinde göz sağlığına azami önem gösterilmesi gereklidir. Bu dönemde göz sağlığı pandemiye kurban edilmemeli, göz kırma kusuru bulunan kişiler başta olmak üzere yıllık göz kontrolleri mutlaka düzenli olarak yapılmalıdır. İhtiyaç duyulan göz ameliyatları ise ertelenmemelidir. En sık yapılan katarakt ameliyatlarından, göz içi enjeksiyon tedavilerine, kırma kusuru kontrollerinden, kontakt lens kullanımına dek göz hastalıkları alanındaki her türlü tıbbi ve cerrahi tedavi zorunlu nedenler olmadıkça aksatılmamalıdır.
Katarakt
En sık yapılan ameliyatlardan birinin katarakt ameliyatı olduğunu belirttiniz. Katarakt hastalığı nedir ve tedavisi mümkün mü? Göz merceğinin bulanıklaşarak daha az ışık geçirmesi ile meydana gelen katarakt, dünyada körlük nedenleri arasında birinci sırada yer alan ve ilaç veya gözlükle tedavisi ve ilerlemesinin durdurulması mümkün olmayan hastalıktır. Bu nedenle en sık yapılan ameliyatların başında katarakt ameliyatları gelmektedir. Bunun yanında katarakt ameliyatı öncesinde tüm hastaların en az üçte birinde görme kalitesi üzerinde olumsuz etkileri olacak boyutta astigmatizma sorunu da bulunmaktadır. Ameliyat sırasında kullanılacak bazı ilave tekniklerle bu sorun azaltılabiliyor ya da torik göz içi lenslerinin kullanılması ile hemen tamamen giderilebiliyor.
SPOT
TÜRK OFTALMOLOJİ DERNEĞİ VERİLERİNE GÖRE,
2018 YILINDA ASTİGMAT DÜZELTME İŞLEVİ GÖREN
TORİK GÖZ İÇİ LENSLERİNİN AMELİYATLARDA KULLANILMA ORANI
%2,75 İKEN, 2020 YILINDA, YAPILAN FARKINDALIK ÇALIŞMALARI VE
EĞİTİM PROGRAMLARININ BİR SONUCU OLARAK
BU ORANIN %7’YE YÜKSELDİĞİ GÖRÜLMEKTEDİR.
ANCAK BU ORAN DA NE YAZIK Kİ HALA AVRUPA VE
AMERİKA ORTALAMALARININ ALTINDADIR
Operasyonlar
Katarakt ve astigmatizma ameliyatlarında son cerrahi teknikler nelerdir? Astigmatizma da göz yüzeyinin, özellikle kornea tabakasının, küresel yapısından saparak kadranlarındaki kırma güçlerinin eşitsizlik göstermesi ile gelişiyor. Burada da tek tedavi yolu ameliyat. Günümüzde katarakt ameliyatında, FAKO (Fakoemülsifikasyon) adı verilen rutin cerrahi teknikle bulanıklaşan mercek, ultrasonik titreşimlerle küçük parçalara ayrılarak aynı anda emiliyor. Ardından merceğin çevresindeki zarın içine yapay göz içi lens yerleştiriliyor. Hastaların ihtiyaçlarına göre tek odaklı veya çok odaklı lens seçenekleri kullanılabiliyor. Katarakt ameliyatı olan hastaların yaklaşık yüzde 38’inde ameliyatlarda astigmatizm düzeltici yaklaşımların kullanılmaması ameliyat sonrası gözlük bağımlılığına ve kontrastı düşük görme kalitesi sorunlarına yol açmaktadır. Bu durum hem hasta sağlığı hem de ekonomik anlamda kayıp yaratmaktadır.
Türk Oftalmoloji Derneği verilerine göre, 2018 yılında astigmat düzeltme işlevi gören torik göz içi lenslerinin ameliyatlarda kullanılma oranı %2,75 iken, 2020 yılında, yapılan farkındalık çalışmaları ve eğitim programlarının bir sonucu olarak bu oranın %7’ye yükseldiği görülmektedir. Ancak bu oran da ne yazık ki hala Avrupa ve Amerika ortalamalarının altındadır.
Kontakt Lensler
Covid-19 pandemisi sürecinde kontakt lens kullanımı konusu oldukça merak ediliyor. Pandemide kontakt lens kullanımı güvenli mi? Kontakt lensler kullanım önerilerine uyulduğu takdirde oldukça güvenilir ve konforlu bir tedavi seçeneğidir. Kovid-19 sürecinde sağlıklı kişiler hijyen kurallarına maksimum önem vermek şartı ile kontakt lens kullanmaya devam edebilirler. Kontakt lenslerin koronavirüs yayılımını artırabileceği yönünde bilimsel bir veri bulunmamaktadır. Her dönemde dikkat edilmesi gereken kontakt lens bakımı ve hijyeni ile ilgili kurallar bu dönemde de geçerlidir. Bu kurallar arasında; lens takılması ve çıkarılması öncesi su ve sabun ile en az 20 saniye el yıkama sonrası temiz bir kâğıt havlu ile el kurulanması, öncelikle günlük lenslerin tercih edilerek her akşam atılması, kontakt lenslerin önerilen zamanda değiştirilmesi, lenslerin her akşam çıkarılarak lens solüsyonunda önerilen süre ile dezenfekte edilmesi ve lens kabı hijyenine özen gösterilmesi yer almaktadır. Bunun yanısıra riskli ortamlarda ellerin göz ile temasından kaçınılması da önemlidir. Bunlar kadar önemli diğer bir konu da göz doktoru reçetesi olmaksızın kontakt lens alınmaması gereğidir.
SPOT
TÜRK OFTALMOLOJİ DERNEĞİ OLARAK
2020 YILINDA DA HEKİM EĞİTİM VE TECRÜBE AKTARIM TOPLANTILARINA
SANAL PLATFORMLAR ARACILIĞI İLE DEVAM ETTİK.
BU MİSYON ÇERÇEVESİNDE ALCON’UN EĞİTİME VE GELİŞİME
VERDİĞİ KOŞULSUZ DESTEĞİ DE TAKDİR EDİYORUZ.
BAŞTA 3’ÜNCÜSÜ DÜZENLENEN ALCON IMPACT ÇALIŞTAYI GİBİ,
BİLİMSEL PROJELERE DERNEK OLARAK
DESTEK VERMEYE DEVAM EDECEĞİZ.
IMPACT ÇALIŞTAYI, GERİDE KALAN 3 YIL İÇERİSİNDE
DAHA FAZLA HASTANIN KATARAKT İLE BİRLİKTE
ASTİGMAT KUSURLARININ TEDAVİ EDİLMESİ NOKTASINDA
ÖNEMLİ ROL OYNADI.
BU VESİLEYLE PROJE BİLİMSEL DANIŞMA KURULUNDA YER ALAN
HEKİMLERE VE ALCON’A TEŞEKKÜR ETMEK İSTERİM
Teknoloji
Kontakt lens alanında beklenen teknolojik yenilikler neler? Kontakt lensler uzun süredir miyop, hipermetrop ve astigmat gibi kırma kusurlarının düzeltilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Son 10 yılda teknolojideki hızlı değişimler kontakt lens kullanım pratiklerinin de değişmesine sebep olmuştur. Yüzey teknolojileri kontakt lens konforu için önem kazanmıştır. Yeni lens materyalleri sayesinde kontakt lensler gözde hissedilmeyecek kadar konforlu tıbbi cihazlar haline gelmişlerdir. Yeni lens nemlendirme teknolojisi ile lenslerin ıslanabilirliğinin artması sonucunda kontakt lensler gün sonu konforunu da sağlar duruma gelmişlerdir.
Yakın gelecekte de kontakt lenslere yerleştirilen kablosuz nano-sensörler hayatımızda önemli bir yer tutacak gibi görünmektedir. Bu gibi teknolojilerle 40 yaş üstü bireylerde yakın görme bozukluğunu düzeltecek nano-LCD panelli kontakt lensler ya da artırılmış gerçeklik gözlükleri ile birlikte kullanılan ve sarı nokta hastalarının günlük hayatını kolaylaştıracak kontakt lens teknolojilerinden bahsetmek mümkün olacaktır.
Türk Oftalmoloji Derneği
Türk Oftalmoloji Derneği pandemi sürecinde eğitim çalışmalarına ne şekilde devam ediyor? Türk Oftalmoloji Derneği (TOD) olarak 2020 yılında da hekim eğitim ve tecrübe aktarım toplantılarına sanal platformlar aracılığı ile devam ettik. Bu misyon çerçevesinde Alcon’un eğitime ve gelişime verdiği koşulsuz desteği de takdir ediyoruz. Başta 3’üncüsü düzenlenen Alcon IMPACT çalıştayı gibi, bilimsel projelerde TOD olarak destek vermeye devam edeceğiz. IMPACT çalıştayı geride kalan 3 yıl içerisinde daha fazla hastanın katarakt ile birlikte astigmat kusurlarının tedavi edilmesi noktasında önemli rol oynadı. Bu vesileyle proje bilimsel danışma kurulunda yer alan hekimlere ve Alcon’a teşekkür etmek isterim.
Son olarak eklemek istedikleriniz varsa alabilir miyiz? Her yıl Ekim ayının ikinci perşembesi olan Dünya Görme Günü vesilesiyle Dünya Görme Yılı olarak ilan edilen 2020 yılının son aylarında buradan bir kez daha hastalarımıza kontrol ve tedavilerini aksatmamalarını hatırlatmak isterim. Teşekkürler.
