Koronavirüs salgını gündemdeyken, oruç tutmak riskli mi? Oruç tutmak, bağışıklık sistemimizi zayıflatır mı? İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Derya Fidan, açıkladı.
Dengeli ve sağlıklı beslenmek, sağlıklı kalmanın temel kurallarından birisi. Ramazan sofralarında; protein, yağ ve karbonhidrat açısından dengeyi sağlamaya, ayrıca tuz ve şeker kısıtlamasına giderek, mümkün olduğunca da doğal vitamin deposu olan sebze ve meyvelerden tüketmeye dikkat etmek gerekmektedir. Yapılan güncel çalışmalarda göstermiştir ki; aralıklı oruç diyetleri, bağışıklığı desteklemekte ve bağırsak sağlığı üzerine faydalı birçok etkiye sahip olmaktadır. Oruç tutarak dengeli beslenebilir, iftar sonrası bağışıklığınızı desteklemek adına C ve D vitamini desteklerinizi de alarak, hem oruç tutup hem de koronavirüsten korunmaya devam edebilirsiniz. Bu şekilde beslenip sağlıklı tabak modelini oluşturur ve vücudun ihtiyacı olan suyu da yerine koyarsanız bağışıklığınız güçlü kalacak ve hastalıklara karşı direnciniz artacaktır.
Sahur öğününde hangi besinler tüketilmelidir?
Sahur öğününde; hafif yiyecekler tercih edilmeli, kahvaltılıklar masada yerini almalıdır. Protein kaynaklarından; süt, yoğurt, ayran, yumurta, peynir çeşitlerinden zengin bir sofra olarak planlama yapılmalı, yağlı ve tuzlu yiyeceklerden, kızartmalardan uzak durulmalıdır. Sahurda zeytin ve zeytin ezmesi gibi tuzlu besinler yerine yağlı tohum kaynaklarından ceviz, badem, fındık tercih edilmelidir. Ekmek, en önemli karbonhidrat kaynağıdır ve kişinin gün içinde ki sağlanacak enerjisinin büyük kısmını karşılamaktadır. Eğer ertesi gün daha uzun süre tok kalmak ve daha dinç bir gün geçirmek istiyorsanız ekmeğinizi beyaz undan yapılmış değil, tam buğday unu veya çavdar unundan yapılmış olmasına dikkat etmelisiniz.
İftarda hangi besinleri tercih etmeliyiz?
Uzun süren açlığın ardından iftar sofrasında hızlı başlangıçlar yapmak, mide şikayetlerinin yanı sıra kan şekeri dengesizliğine sebep olacağından bu noktaya dikkat edilmesi gerekmektedir. İftarın ilk kısmında; başlangıç olarak iftariyeliklerden hurma veya kayısı tercih edilerek kan şekeri dengesi sağlanmalıdır. Çorba ile devam edilerek sonrasında en az 15 dakika ara verilmeli ve mide rahatsızlıklarının önüne geçilmelidir. Ana yemekte, yağlı ve kızartılmış besinlerden uzak durulmalıdır. Etin pişirme yöntemlerine dikkat edilerek proteini denatüre etmeden vücut için gerekli miktarda alınmalı, salata çeşitlerine önem verilmelidir. Kilo problemi yaşayan kişilerin, karbonhidrat kaynaklarından olan pideye dikkat etmeli, bir avuç büyüklüğünden fazla olacak şekilde tüketmemelidir.
Ramazanda neden kilo alınır?
Ramazanda kilo almanın bir kaç sebebi vardır.
- Bunlardan birincisi sahur yapmadan, akşamdan yemek yenip yatılması olabilmektedir. Uzun süren açlıkların metabolizma hızını düşürdüğünü ve vücut yağ yapımına neden olduğunu düşünürsek, sahura kalkmadan oruca niyetlenmek buna neden olabilmektedir.
- Metabolizma hızını arttıran ve vücudu toksinlerden arındıran su, bedenimiz için çok önemli bir yere sahiptir. Günlük vücut su ihtiyacının, iftardan sahura kadar olan zaman zarfında karşılanamaması metabolizma hızını düşüreceğinden kilo alımına sebep olabilmektedir.
- Ramazan tatlılarının miktarını ve sıklığını fazla kaçırmak, sebze ve meyveye beslenme tablomuzda az yer vermek kilo alımını hızlandırmaktadır.
- Ramazanda kilo alımının önüne geçmek için; gün boyu aç kalarak metabolizma çalışma hızının azaldığı bu durumda, iftarda yemeklere hızlı geçiş yapılmamalı, sofrada daha yavaş yemek yenerek besinlerin tolerasyonunu arttırmaya yardımcı olunmalıdır.
Kimler Oruç Tutmamalıdır?
- Kronik hastalığı olup, sürekli ilaç kullanması gerekenler, ilaç saati ve dozlarıyla alakalı mutlaka hekimine danışmalı, gerekirse bir beslenme uzmanı takibinde oruç tutmalıdır.
- Diyabet tanısı olan, insülin kullanan veya aktif hipoglisemik ataklar geçiren bireylerin genel sağlık durumları açısından oruç tutmaları sakıncalı olabilmektedir.
- Emziren annelerin oruç tutması süt verimini ve kalitesini etkileyebileceğinden, hamile bayanların ise gerekli besin ihtiyacının karşılanamayabileceğinden oruç tutmaları risk oluşturabilmektedir.
- Koronavirüs tanılı hastaların veya olduğundan şüphelenen kişilerin kesinlikle oruç tutmamaları, doktorlarının belirlediği tedavi şekline mutlaka uymaları gerekmektedir.
