Prof. Dr. Ender Dulundu: “Ben çocukken doktor değil, cerrah olacağım derdim”

BrighteneD Coaching, Mentoring and Consultancy kurucusu Berrin Demirezer (PCC, CPCC, Takım Koçu) değerli okurlarımız için Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ender Dulundu ile çok özel bir röportaj yaptı: “Ben çocukken doktor olacağım değil, cerrah olacağım derdim!..”

⭐️  ⭐️  ⭐️

Berrin Demirezer’in kendine has üslubuyla hazırladığı giriş yazısını ve başından sonuna öğretilerle dolu olan röportajını değerli okurlarımız için keyifle yayımlıyoruz. Kahvelerinizi almayı unutmayın; sürükleneceksiniz… 

✍︎

Konuğum, Sayın Hocam Prof. Dr. Ender Dulundu. Cerrah olmayı ilkokul yaşlarında hayal etmiş. Sonrası kararlılıkla, adanmışlıkla çalışmak, çalışmak ve yine çalışmak…

Cerrahi Bilimi el ve zihin koordinasyonu yeteneğinin çok ötesinde bir uzmanlık dalı. Bir OL’ma hali, bir yaşam tarzı. Hayata farklı bir bakış açısı… Ölümle yaşam arasındaki ince çizginin varoluşunu her gün tekrar tekrar yaşamak ve dışarıda bir umutla iyi bir haber almak için bekleyen hasta yakınlarına güzel bir haber verebilmenin heyecanını zaman zaman da kötü bir haber vermenin üzüntüsünü yasamak demek. Cerrah yaşadığı her anı birleşik kaplar düzeninde, hayati bağlantılarıyla düşünür. Cerrah, operasyonda attığı dikişin sadece hastayı değil, hastayla ilişkili herkesi etkilediğini bilir. Akademisyen bir cerrah için, madalyonun diğer yüzünde, yeni yetişen cerrah adaylarına bu dokunuşu öğretmek vardır.

Prof. Dr. Ender Dulundu genel cerrahi alanında, ilkleri başararak ve yeniyi kurarak ilham olan bir bilim insanı. İlklerine, uzmanlığının son senesinde, Japonya’ya ‘yapay organ ve nakil cerrahisi’ eğitimi almaya gitmekle başlıyor. Takip eden bir dizi ihtisas sonrasında İstanbul Haydarpaşa Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde karaciğer nakli ünitesini kuruyor ve ilk karaciğer naklini gerçekleştiriyor. Kurduğu diğer karaciğer nakil merkezi Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde. Şu anda da ikinci doğumunu yaşayan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Karaciğer Nakli Ünitesi’nin kurucu direktörü.

Karaciğer nakli alanındaki ilklerinin yanı sıra, gastroenteroloji ve onkolojik cerrahi alanında da ilklere imza atıyor. Bir farkla… Ancak o bir fark oldukça büyük; çünkü dünya çapında!..

İlkokul sıralarında başlayan cerrah olma hayalini “Daha iyisini birlikte nasıl başarırız?” bakış açısıyla büyüten Prof. Dr. Ender Dulundu, 2022 yılında, uluslararası cerrahlar, gastroenterologlar ve onkologlar derneği olan International Association of Surgeons Gastroenterologists and Oncologists (IASGO) Dünya Başkanlığı’na ilk Türk cerrah olarak seçiliyor; 1 yıl çok başarılı geçen görev süresi sonrasında başkanlığı devrediyor. Kasım 2024’te İstanbul’da düzenlediği IASGO Kongresi’ne alanında yetkin, dünyanın farklı ülkelerinden gelen cerrahların katılımıyla cerrahi pratiği zihin yapısı, üç gün boyunca Türk cerrahlarla buluşuyor.

Ben, Ender Hocam ile çalışma fırsatı yakalamış şanslı gruptayım. Zamanının ötesinde düşünen, dinamikleri takip edip kurgulayan ve kuran, bilgi ve tecrübesini gelişmeye gönlü olan herkesle paylaşmaktan haz duyan bir bilim insanı.

Bu söyleşi için bir araya geldiğimizde, bu kadar değişim, dönüşüme rağmen hocamın değişmeyen, aksine daha da derinleşen bir tarafını gördüm. Mütevazı duruşuyla taçlandırdığı beyefendi kişiliği!.. 

Umarım yolunuz cerrahi ihtiyacınız dışında Prof. Dr. Ender Dulundu ile kesişir. Nezaketi ve içinizi ısıtan gülümsemesiyle sizi karşılayacaktır. Cerrahi ihtiyacınız varsa da içiniz rahat olsun, emin ellerdesiniz…

Söyleşimizde bunu siz de fark edeceksiniz.

Keyifli okumalar dilerim,
Berrin 

Berrin: Tüm konuklarımla sohbetime aynı soruyla başlıyorum. Sizin için olmazsa olmaz dediğiniz 3 değerinizi paylaşır mısınız?

Dr. Ender Dulundu: İlk değerim, her zaman olduğu gibi ve hep olacak olan aile, AİLEM.

Diğerleri samimiyet ve aidiyet. Bizler yaptıklarımızla varlığımızı ortaya koyarız. Bugünün yanı sıra, arkamızda bizden sonrasına hizmet etmeye devam eden bir sistem bırakma amacı, bugünki çalışmalarımız için disiplin sağlar. Bu yüzden insanlar geçici, asıl olan ekiplerin, kurumların, ülkelerin devamlılığını sağlamaktır. Çalışmalarıma da hep bu bakış açısıyla yaklaştım. Bu amaç, ancak çok çalışılarak ve her zaman gelişimi takip ederek, uygulayarak gidilecek ancak varış noktası olmayan bir yol benim için.

Göz alıcı bir özgeçmişe sahipsiniz, emeğinize ve ellerinize sağlık. Özgeçmişinizi okuduğumda iki kelime çınladı kulaklarımda. İLK ve YENİ. Biraz sizden dinlemek isterim.

Ben çocukken doktor olacağım değil, cerrah olacağım derdim.

(Hayaliniz neydi? Sorumun da cevabını erkenden almış oldum)

Cerrahi ihtisası yoğun ve zordur. Hayatın diğer alanlarında olduğu gibi, bu zorlu zamanları kolaylaştıran ve çekilir hale getiren iki anahtar başlık var bence; yaptığınız işi çok sevmek ve bu işi özelleştirmek, diğeri, içinde kendinizi aile ferdi olarak hissedeceğiniz bir ekiple çalışıyor olmak. Cerrahiye büyük bir heves ve heyecanla başladım ve bu hissiyatım hala devam ediyor.

Sıfatlarımızdan bağımsız olarak kendimi, hem öğrenci hem de paylaşımcı olarak değerlendirebilirim. Yenilikleri mümkün olduğunca takip etmeyi, öğrenmeyi ve bunu öğrenmeye gönüllü herkesle filtresiz paylaşmayı önemsiyorum.

Bilgiye günümüzde ulaşmak kolay olsa da cerrahide kitaptan okuyarak öğrenilemeyecek pratikler ve yaklaşımlar var. Cerrahide “El almak” diye tarif ettiğimiz, alanında uzmanlaşmış kişinin tekniğini öğrenmek önemlidir. Bu kurulacak yeni sistem için bir nevi temel niteliğindedir.

Bilimi takip etmek ve öğrenmek, yeni bilgiyi üretmek adına güçlü bir kaldıraç oluşturuyor, çalışmalarımıza dinamizmi getiriyor. Bu bilgiyi uygulamaya koymak bazen ilki bazen de mevcut sistemi yenilememize fırsat sunuyor. Birlikte çalıştığım ekip arkadaşlarımla da hep bu yaklaşımla ilkleri oluşturmaya ve devamlılığını sağlamaya çaba gösterdik.

Bugüne kadar siz birçok ekip kurdunuz veya ekiplere dahil oldunuz. Bu ekiplerin temel karakterini oluşturan değerler nelerdir?

Özel veya iş hayatında fark etmeksizin, insanların temel beklentisi kendisini değerli hissetmek. Küçük veya büyük yaptığı işe, verdiği emeğe değer verildiğini gören insan ön yargı duvarlarını kaldırıp, samimiyetle adım atıyor. Bir ekibi bir arada tutan temel bağda, ekip üyelerinin birbirleriyle kurdukları bu samimi iletişimden kaynaklanıyor.

Ekip çalışmasının temel değeri!

Evet, bir klinikte görev yapan doktor, hemşire, yardımcı personel… Hepimiz bir ekibi oluşturuyoruz ve sunduğumuz hizmetin kalitesi öncelikle bizim kendi içimizde kurduğumuz iletişimin kalitesinden başlıyor. İşte o zaman ekip üyesi görev tanımının ötesinde yapabileceği her işi zorunluluk olmadan, isteyerek, talep ederek yapıyor. Bu da beraberinde yüksek aidiyeti, kaliteli ve verimli işleri getiriyor.

Ekip lideri olduğunuz alanlarda yaklaşımınız nasıldır?

Bizler öğretim görevlisi olarak sadece hasta ve ameliyat döngüsünde değil, kliniğin yönetimi ile ilgili de karar vermesi, çözüm bulması beklenilen kişileriz. Bu anlamda, günlük rutinimizde dahi ekibin dengesinin korunmasından sorumluyuz. Her birimizin farklı hikâyeleri var. Karşımızdakine yargılamadan, suçlamadan yaklaşmak, uzlaşmak için bir adım atmak, açık olmak her zaman güvenli ve huzurlu çalışma ortamı oluşması için yeterlidir. Birlikte çalıştığım ekip arkadaşlarımın her biri çok değerlidir, beraber birçok başarılara ulaştık. Birinin dahi yokluğu, bu gün başarı dediğimiz konuların gerçekleşmesini önlerdi.

Diğer bir nokta; cerrahi birçok farklı branşla eşzamanlı çalışan bir birimdir. “Başarılı bir ameliyat” tanımı için ameliyat öncesi, esnası ve sonrası yapılması gereken planlama ve uygulamalar vardır. Ameliyat özelinde ilgili branşları hasta ile ilgili bilgilendirmek, yardımcı personelimize büyük operasyonlar öncesinde eğitim vermek, ameliyathane ve hastane yatış koşullarını düzenlemek gibi başlıklar özenle yapılmalıdır. Bu aşamalarda iş birliği çok önemlidir ancak bir o kadar da streslidir. O ortamda birleştirici unsur kişisel yaklaşımlarımızdır. Niyetimizi doğru ifade etmek genel yönetimi de kolaylaştırır.

Bu anlamda şanslı olduğuma inanıyorum. Özellikle klinikte ilk defa yapacağımız ameliyatlarda dâhili olmayan arkadaşlarımızın da özverili yardımlarını almışızdır. Bu vesile ile onlara da tekrar teşekkür etmek isterim.

Sayın hocam asıl bu kadar dinamizm içerisinde dingin ve mütevazı yaklaşımınızla, atlamadan, görünür kılarak her hakkı teslim etme çabanız için ben de size teşekkür ederim. Son sorum; hayat amacınızı nasıl tanımlarsınız?

İnsan olarak her birimiz değerliyiz. Bu değerli varlığın, sağlıklı olarak hayatını devam ettirmesi adına yapılacakken küçük şeyin, büyük değişimleri getirdiğini biliyoruz. Bu denklemde gücüm yettiğince yer almak, o canlara dokunmak ve ardımda bu bayrağı gönül rahatlığı ile bırakacağım kişiler ve sistemler bırakmak. ⭐️