Meme İçin Hangi Görüntüleme Yöntemi, Ne Zaman Kullanılmalı?
Sosyokültürel düzeydeki düşüklükler ne yazık ki meme kanserinin erken tanı ve tedavisini geciktiriyor. Oysa düzenli tarama ve erken tanı olanakları sayesinde meme kanseri tedavisinde yüzde 90’a varan oranda başarıya ulaşılabiliyor. Öte yandan, erken evrede yakalanan meme kanserinin tedavisinde meme koruyucu cerrahi yapılabiliyor, kemoterapi ve radyoterapiye daha az ihtiyaç duyuluyor. Radyoloji Uzmanı Dr. Filiz Çelebi, meme kanserinde düzenli taramaların halen istenilen seviyede olmadığını belirtti.
MEME KANSERİNE BAĞLI YAŞAM KAYIPLARINI AZALTTIĞI KANITLANMIŞ TEK YÖNTEM: MAMOGRAFİ!
Meme kanserinin düzenli taramasında mamografinin hala altın standart olarak önemini koruduğunu söyleyen Dr. Filiz Çelebi, “Mamografi, düşük dozda x ışını kullanılan, hastalıkların tanısında kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. Daha da önemlisi, meme kanserine bağlı yaşam kayıplarını azalttığı kanıtlanmış tek yöntem mamografidir. Hiçbir şikayeti olmayan kadınlarda, 40 yaşından itibaren her yıl yapılan mamografiye ‘tarama mamografisi’ adı verilir. Amerikan Kanser Enstitüsü, Dünya Sağlık Örgütü ve Türkiye Meme Hastalıkları Fedarasyonu’nun önerisine göre, 40-70 yaş arasındaki kadınlarda yılda bir, 70 yaşından sonra ise, kişinin fiziksel performansına da bağlı olarak, bir ya da iki yılda bir mamografi çekilmelidir” dedi.
MAMOGRAFİ KİME, NE ZAMAN ÇEKİLMELİ?
Mamografinin, meme dokusunun en az hassas olduğu zamanda yapılmasını öneren Radyoloji Uzmanı Dr. Filiz Çelebi “Özellikle meme dokusunda aşırı hassasiyet olan kadınlarda adet bitiminin olduğu haftada çekim yapılması uygun olur. Öte yandan, hiçbir hassasiyeti olmayan kadınlarda çekimin herhangi bir günde yapılmasının görüntü üzerine bir etkisi yoktur” diye açıkladı.
MAMOGRAFİ SIRASINDA CAN ACIR MI?
Mamografi esnasında hissedilen ağrının kişinin ağrı düzeyiyle ilişkili olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Radyoloji Uzmanı Dr. Filiz Çelebi, özellikle ilk kez mamografi çektiren kadınların en çok merak ettiği ağrı konusunu aydınlattı: “Yeni jenerasyon dijital mamografi ve özellikle tomosentez özelliği olan mamografi cihazlarında hastalar daha az ağrı duyduğunu ifade ediyor. Mamografi meme dokusunun iki plaka arasında birkaç saniye sıkıştırılmasıyla yapılır. Sıkıştırma düzeyi birçok sistemde otomatik olarak belirli bir seviyede gerçekleştirilir ve sıkıştırma sayesinde memeye daha az radyasyon dozu verilir. İşlem temelde ağrısız bir yöntemdir, ancak kişinin ağrı eşiğine göre ağrı hissi değişir. Öncesinde herhangi bir hazırlık gerektirmez. Sadece işlem öncesi, deodorant, pudra, vücut losyonu gibi kozmetik ürünler kullanılmamalıdır.”
MEMEDE IMPLANT OLMASI MAMOGRAFİ İÇİN ENGEL DEĞİL
Implantın mamografi esnasında sıkıştırılmasının implanta zarar verici bir etkisi yoktur. Bu hastaların önceden teknisyene bilgi vermesi yeterlidir. Gerek görülürse kimi zaman ultrasonografi de yapılması önerilebilir.
30-40’LI YAŞLARDA ULTRASON TERCİH EDİLMELİ
Genç yaştaki kadınlarda meme dokusu daha yoğundur. Mamografinin duyarlılığı düşük olabilir. Bu nedenle ilk tercih edilecek yöntemin ultrason olması önerilir. Ayrıca 40 yaş üstündeki kadınlarda da, eğer mamografide bir lezyon görülürse, bu lezyonun yapısını anlamak için ultrasonografi önerilir
MEME MR KİME, NE ZAMAN ÖNERİLİYOR?
Meme MR, meme kanserinin tarama ve tanısında kullanılan yöntemlerden biridir. Mamografi ve ultrasonla net tanı konulamayan şüpheli lezyonlarda ileri tetkik olarak meme MR tercih edilir.
Meme MR’ın, özellikle birinci derece akrabalarında meme kanseri olan, yüksek risk grubundaki hastalarda tarama testi olarak kullanıldığını belirten Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Radyoloji Uzmanı Dr. Filiz Çelebi “Meme kanseri tanısı almış hastalarda, hastalığın yayılımı ve diğer memede de hastalık olup olmadığının araştırmasında da Meme MR’dan yararlanılır. Meme kanserinin tespitinde en duyarlı yöntemdir. Ancak gereksiz kullanılmamalı, hastada nedensiz yere endişe yaratılmamalıdır” dedi.
